Dwanaście Czynów Tonpy Szenraba

Życie Tonpy Szenraba zostało opisane w trzech podstawowych źródłach, znanych skrótowo jako Dondu (mDo 'dus), Zermik (gZer mig) i Zidźi (gZi brjid). Różnią się one przeważnie długością i niektórymi szczegółami. Dondu jest najkrótszą z tych ksiąg, a Zidźi najdłuższą, liczącą dwanaście obszernych tomów.¹ Na podstawie tych trzech źródeł tworzono w tradycji bon na przestrzeni wieków różne streszczenia. Jednym z bardziej współczesnych jest streszczenie sporządzone przez nauczyciela (slob dpon) klasztoru Menri (sMan ri), Sandzie Tenzina (Sangs rgyas bsTan 'dzin, zm. 1977), nazwane sTon pa yang dag rdzogs pa'i sangs rgyas rgyal ba gshen rab mi bo'i mdzad pa bcu gnyis kyi rim pa albo, krócej, mDzad chen bcu gnyis kyi rnam bshad mdor bsdus.² Książeczka ta była ułożona w latach sześćdziesiątych i wydana w roku 1965 w Delhi przez Tybetańską Fundację Bonpo (The Tibetan Bonpo Foundation). Posiadała także swoje wydanie późniejsze w roku 1988 przez Radę Edukacji Tybetańskiej Jego Świątobliwości Dalajlamy. Obecne tłumaczenie opiera się w dużej mierze na wydaniu z 1988 r.

Przedstawiony tutaj żywot Szenraba ukazuje dwanaście wielkich czynów Nauczyciela. Wyodrębniono liczbę dwanaście, aby obrazowo ukazać to, co miało szczególne znaczenie. Tonpa Szenrab jest głównym nauczycielem bonu w obecnym okresie zwanym czasem zamętu albo czasem zepsucia. Według starych pism bonu urodził się On w 16008 roku przed narodzinami Chrystusa (rok drewnianej myszy). Pozostaje nieprzerwanie najbardziej wpływową osobą dla tradycji religijnej, która trwa żywa do dziś jako jungdrung bon (g.yung drung bon) – tradycja, która stale jest utrzymywana i olśniewa bogactwem nauk ascetycznych, filozoficznych, moralnych, teologicznych i duchowych.
Życie Tonpy Szenraba jest wciągającą opowieścią o oświeconej osobie, która przyszła na świat, aby poprowadzić istoty czujące do ostatecznego celu wyzwolenia. Żyje Ona początkowo jako król otoczony kochającym dworem, rodziną, dziećmi, przyjaciółmi, i już od samego początku swego życia rozprzestrzenia światło Nauki przez czyny, gesty, słowa i duchowe promienie. Później porzuca dwór królewski i zostaje pustelnikiem, poddając się kilkuletniemu, surowemu postowi. Swym wyrzeczeniem pokonuje swego największego wroga, Ciapę Lagrynka (khyab pa lag ring), który w życiu Szenraba jest uosobieniem kusiciela. Nauczyciel cały czas udziela nauk – od podstawowych, takich jak rzemiosło, medycyna, matematyka, astrologia itp., po nauki moralne i duchowe, służące ostatecznemu celowi wyzwolenia. W końcu odchodzi z tego świata, osiągając wielki spoczynek (maha nirwanę).
Obecna książeczka jest dobrym przypomnieniem chwalebnych czynów Szenraba, zaznajomieniem z postacią, przykładem drogi i modlitwą uwielbienia. Oby przybliżyła wszystkich do poznania prawdziwego bonu.

Jungdrung Tondrup & Foreman Shen

1. Np. w wydaniu z Delhi 1964-1967 każdy z poszczególnych tomów zawiera ok. 800 stron.
2. Godne szczególnej uwagi jest także obszerne streszczenie dokonane przez Czcigodnego Jongzina Tenzina Namdaka (Yongs 'dzin bsTan 'dzin rNam dag, ur. 1926), znane w skrócie jako rGyal gshen rnam thar, będące wyciągiem treści biograficznych z długiego, dwunastotomowego żywota Szenraba, Zidźi.