Ślepy koń, kulawy jeździec

W nocy, zwykle idziemy spać nie zastanawiając się specjalnie nad tym, co się wydarza. Jesteśmy zmęczeni, zamykamy oczy i odpływamy. Może wiemy coś na temat tego, na czym fizjologicznie polega zasypianie – o krwi w mózgu, hormonach i tak dalej, ale rzeczywisty proces zasypiania pozostaje tajemniczy i niezbadany.
W tradycji tybetańskiej tłumaczy się go na podstawie metafory umysłu i prany. Pranę często porównuje się do ślepego konia, a umysł do osoby, która nie może chodzić. Przebywając oddzielnie, ślepy koń i kulawy człowiek są bezbronni, ale razem tworzą zgrany zespół. Kiedy koń i jeździec spotykają się, zaczynają biegać, nie kontrolując specjalnie kierunku jazdy. Z własnego doświadczenia wiemy, że możemy “umieścić” umysł w czakrze koncentrując tam uwagę, ale niełatwo jest utrzymać umysł w jednym miejscu, gdyż on wciąż się porusza, a nasza uwaga przenosi się z jednego miejsca na drugie wraz z nim. Zwykle w samsarze koń i jeździec biegną na ślepo przez jeden z sześciu wymiarów świadomości, jeden z sześciu negatywnych stanów emocjonalnych.
Kiedy zasypiamy, tracimy świadomość świata zmysłów. Umysł przenoszony jest z jednego miejsca na drugie przez ślepego konia prany karmicznej aż do chwili, kiedy skoncentruje się na jednej z czakr, gdzie znajdzie się pod wpływem określonego wymiaru świadomości. Być może pokłóciliście się kiedyś ze swoim partnerem i ta sytuacja (warunek drugorzędny) pobudziła ślad karmiczny związany z czakrą serca, co spowodowało przyciągnięcie umysłu do tego miejsca w ciele. Później aktywność umysłu i prany zamanifestowała się jako wyobrażenia i historie, które przyśniły nam się w nocy.
Umysł nie jest przyciągany do jednej czy drugiej czakry w sposób przypadkowy. Wręcz przeciwnie – kierowany jest do pewnych punktów w ciele i określonych sytuacji w życiu, które wymagają większej uwagi i które muszą być w jakiś sposób wyleczone. W wyżej wymienionym przykładzie to tak, jakby czakra serca wołała o pomoc. Ślad karmiczny, który wywołał pewien niepokój będzie złagodzony dzięki temu, że zamanifestował się i wyczerpał w czasie snu. Jednakże dopóki śniący nie będzie skoncentrowany i świadomy w momencie, kiedy karma ukazuje się w postaci snu, dopóty jego reakcje na ten sen będą podyktowane karmą, co wywoła kolejne karmiczne wrażenia.
Możemy doszukać się pewnych analogii między tym procesem a komputerem. Czakry możemy porównać do różnych plików. Klikając na katalog “prana i umysł”, otwieramy plik czakry serca. Informacje znajdujące się w tym pliku – ślady karmiczne związane z czakrą serca – wyświetlają się na monitorze świadomości, na przykład w czasie snu.
Sytuacja, która ukazuje się nam w czasie snu może wywołać reakcję, która pobudzi inne uczucie. Sen stanie się wówczas drugorzędną przyczyną, przez którą zamanifestuje się inny ślad karmiczny. Umysł “przesunie się” w dół, do ośrodka w pępku i wejdzie w inny wymiar doświadczania. Charakter snu również się zmieni. Nie będziesz już zazdrosny, znajdziesz się na ulicy bez znaków drogowych lub w jakimś innym, bardzo ciemnym miejscu. Zgubisz drogę, spróbujesz gdzieś iść, ale nie będziesz wiedział, gdzie. Znalazłeś się bowiem w świecie zwierząt, wymiarze, gdzie dominuje ignorancja.
Zasadniczo w taki właśnie sposób kształtuje się treść snów. Umysł i prana są przyciągane do różnych czakr w ciele. Następnie, na skutek oddziaływań związanych z tymi czakrami śladów karmicznych umysł przeżywa różne wymiary doświadczania w postaci snu. Kiedy naprawdę zrozumiemy, jak funkcjonuje ten mechanizm, będziemy mogli inaczej spojrzeć na własne sny – będziemy wiedzieć, z jakim uczuciem i wymiarem doświadczania związany jest każdy z nich. Dobrze jest również pamiętać, że każdy sen stwarza szansę złagodzenia śladów karmicznych i rozwinięcia duchowej praktyki.
Ostatecznym celem praktyki jogi sny jest ustabilizowanie umysłu i prany w kanale centralnym, a nie zezwalanie na to, aby umysł przyciągany był do jednej z czakr. Kanał centralny jest energetyczną podstawą doświadczeń rigpy, a praktyki, które wykonujemy w jodze snu mają za zadanie wprowadzić do niego umysł i pranę. Kiedy to się wydarzy, pozostaniemy w stanie przejrzystej świadomości i silnego wrażenia tego, co się w danej chwili wydarza. Kiedy w czasie snu energia skupia się w kanale centralnym, negatywne uczucia nie mają już mocy wpływania na sen. Jest to stan wielkiej harmonii, który pozwala zamanifestować się snom wiedzy i przejrzystości.