Drenpa Namkha

Fragment Per Kvaerne, The Bon Religion Of Tibet, London (Serinida) 1995

Drenpa Namkha (dran pa nam mkha'), 'Niebo Pamięci', jest bez wątpienia najbardziej ważną i, pod paroma względami, złożoną postacią w historii bon podczas panowania wielkich królów tybetańskich. Jest on, nade wszystko, głównym protagonistą bon podczas ósmego wieku w gorzkim zmaganiu z wiarą buddyjską, wprowadzoną do Tybetu pod królewskim patronatem; kiedy bon ostatecznie wypadł z łaski króla Tybetu, Drenpa Namkha pozwolił sobie samemu nawrócić się na nową wiarę. Według historycznej tradycji bonpo, zrobił to z wywierającym wrażenie gestem: odciął sobie samemu włosy, na wzór buddy Siakjamuniego, a następnie przystąpił samemu do wyświęcenia, pogardliwie odrzucając pomoc buddyjskich mnichów i usprawiedliwiając swój czyn stwierdzeniem, że bon i buddyzm są różne jedynie na płaszczyźnie prawdy relatywnej.
Może zaistnieć mała wątpliwość co do historycznej rzeczywistości Drenpy Namkhi. Jest on również wspominany w buddyjskich źródłach. Jego rodzinnym imieniem jest Khopung (khod spungs), a często odnosi się do niego jako laczen (bla chen), 'Wielki Lama (tj. Nauczyciel)', lub terminem szangszung, dzierpung (gyer spungs), 'Nauczyciel Bon'. Według tradycji bon, Drenpa Namkha jest ojcem innego ważnego mędrca, Tsełanga Rigdzina (tshe dbang rig 'dzin), któremu przekazał nauki tantryczne. Ponadto, silna (lecz nie akceptowana powszechnie) tradycja dowodzi, że Drenpa Namkha był również ojcem Padmasambhawy.
Historie bonpo utrzymują, że Drenpa Namkha był aktywny podczas panowania króla Mutri Tsenpo (mu khri btsan po), syna pierwszego króla Tybetu, Njatri Tsenpo (gnya' khri btsan po). Osiągając moc przedłużania długości swego życia ponad normalne ludzkie granice, potrafił zapewnić, wiele wieków później, że święte teksty bon zostały ukryte gdy bon został zakazany przez króla Trisonga Detsena (khri srong lde btsan) w ósmym wieku. W tym czasie przepowiedział, że teksty będą ponownie odkryte jako 'skarby', termy (gter ma), przez specjalnie wybrane jednostki w odpowiednich czasach w przyszłości.
Jako siddha głównie odpowiedzialny za ukrywanie 'skarbów', Drenpa Namkha wyraźnie posiada cechy wspólne z buddyjską - a, bardziej wyraźnie njingmapowską - postacią Padmasambhawy oraz - znów tak jak Padmasambhawa - stał się przedmiotem kultu. Istnieje obszerna literatura w Tybecie odnosząca się do Drenpy Namkhi, włączając biografię w ośmiu tomach wyjawioną przez 'odkrywcę skarbów' Sangaga Lingpę (gsang sngags gling pa, ur. 1864), narodowości Njarong.
Istnieją różne manifestacje Drenpy Namkhi. Może być portretowany w spokojnej formie, siedzący w pozycji medytacji i mający na sobie szaty mnicha; częściej siedzi w zrelaksowanej pozycji, bogato ubrany i trzymający swe charakterystyczne atrybuty, kij uwieńczony swastyką w swej prawej ręce i czarę z czaszki w lewej. Posiada również gniewną formę w której manifestuje się jako jidam objęty przez swą partnerkę; w tej postaci, również, może być zidentyfikowany przez atrybuty wspomniane powyżej.

Tłumaczenie: Jungdrung Dondrub