Tantra, alchemia, joga, الكيمياء

Kamień filozoficzny – według alchemików od późnej starożytności – miał być substancją, za pomocą której metale nieszlachetne (na przykład rtęć, ołów) można by przekształcić w wyniku procesu transmutacji metali (łac. transmutatio metallorum) w metale szlachetne: złoto lub srebro – bez zasady „równej wymiany”. Znany był również jako Bazyliszek, sprawiał bowiem, iż rtęć krzepła, zamieniając się w złoto; określano go mianem Salamandry, ponieważ był niepalny; znany był też jako Kameleon, ponieważ człowiek, wpatrując się w niego, widział grę zmiennych barw (tzw. „pawi ogon”, łac. cauda pavonis). Utożsamiano go z obojnaczym Hermafrodytą, ponieważ wyrażał całość, współistnienie sprzeczności (łac. coincidentia oppositorum): płci (dziecko boga Merkurego jest obojnakiem) czy stanów skupienia (rtęć, znana też jako merkuriusz, nie jest ani cieczą ani metalem lub jest i jednym i drugim). Kamień filozoficzny był kwintesencją (od łac. quinta essentia, „piąta esencja”), czyli jednością czterech żywiołów.

Proces transmutacji kamieni nieszlachetnych – opus magnum (łac. „wielkie dzieło”) alchemiczne – miał być możliwy dzięki dodaniu niewielkiej ilości kamienia filozoficznego (wyobrażanego sobie przez alchemików najczęściej w formie gęstego proszku). Proces ten trwać powinien siedem dni - tyle, ile trwało stworzenie świata – albo cały rok – tyle, ile trwa obieg cyklu naturalnego. Najczęściej trwał jednak całe życie alchemika. Produktem wyjściowym procesu mógł być dowolny pierwiastek, albowiem należało go sprowadzić do jego „pierwszej materii” (łac. prima materia), która w vas hermeticum (łac.”naczynie hermetyczne”, „alembik”) poddawana była wieloetapowemu (najczęściej dziesięciostopniowemu) procesowi rozkładania, oczyszczania i utwardzania. Proces otrzymywania kamienia filozoficznego miał przebiegać w jaju filozoficznym. 

Duch, dech, oddech. Wyzionąć ducha, dusza opuszcza ciało, ostatni dech.
Duch, duszek, wypić jednym duszkiem, na jednym oddechu, dech, oddech.
Duch wina, spiritus vini. Spirytus, spirit, spirytualizm.
Alkohol, produkt alchemików.
Co rektyfikacja, destylacja ma wspólnego z medytacją?

Symbole alchemii - interpretacja według Carla Gustava Junga

Obszerna literatura dotycząca alchemii, doprowadziła Junga do przekonania, że alchemicy zajmowali się przeważnie procesami psychologicznymi, wyrażanymi w pseudochemicznym języku symbolicznym. Kiedy odkrył, że wiele z sennych symboli jego pacjentów, pokrywa się z symbolami alchemików, poświęcił studiom alchemii ostatnie lata życia. Podczas swoich badań, doszedł do przekonania, że alchemia to niezwykle złożony system symboli, które można połączyć z archetypami kolektywnej podświadomości oraz procesami indywiduacji. Zdaniem Junga aspekt alegoryczny alchemii wysuwa się na plan pierwszy. Co prawda, alchemicy całkiem poważnie zajmowali się procesem produkcji złota, chodziło jednak o to, aby poznać samą istotę przemian chemicznych, ponieważ była ona odzwierciedleniem równolegle przebiegającego procesu psychicznego, który można było wyprojektować na nieznaną chemię. [czytaj całość]

Alchemia a psychologia analityczna 

Historycznie powiązanie pomiędzy psychologią analityczną a alchemią rozpoczęło się w 1928, gdy Richard Wilhelm przesłał C. G. Jungowi swoje tłumaczenie taoistycznego tekstu chińskiego, “Sekret złotego kwiatu”. Prace Junga na temat natury nieświadomości w ciągu poprzednich 15 lat skonfrontowały go, jak pisze: “z rozległą fenomenologią do której już się nie dało zastosować wcześniej znanych kategorii i metod”. Poszukując materiału porównawczego, według którego mógłby zbadać niektóre ze swoich odkryć studiował między innymi teksty gnostyckie. Jednakże przeżywał dużą frustrację ze względu na brak adekwatnych źródeł i informacji historycznych. Jak się okazało “Sekret złotego kwiatu” zawierał alchemiczną symbolikę, i jak pisał Jung: “skierował go na właściwy tor”. [czytaj całość]